درباره ایران - درباره استان کردستان -
عمارت آصف خان سنندج
مقدمه:
هنگامی که به شهر سنندج میروید از مسیر بازار قدیمی که عبور کنید به محله قدیمی سر تپوله خواهید رسید که درست اول خیابان امام به خانه زیبایی برخورد می کنید عمارت آصف خان وزیری که شناخته می شود معماری زیبا و منحصر به فردی دارد و این روزها میزبان بزرگترین موزه قومی است که ابعاد مختلف زندگی اقوام کرد را به نمایش می گذارد
عمارت آصف خان وزیری که با نام خانه کرد نیز در سنندج معروف است، به عنوان نمادی از هویت فرهنگی اقوام کرد و همچنین گنجینه مردمشناسی مردم کرد از با ارزشترین آثار فرهنگی و تاریخی کردستان به شمار میرود . عمارت آصف که امروز در برگیرنده بخشی از پروژه فرهنگی خانه کرد، شامل فضاها و غرفههای نمایشی موزهاست، که یکی از قدیمیترین بناهای شهر سنندج به شمار میرود و در خیابان شاپور، نزدیک مسجد دارالاحسان واقع شده است . این عمارت توسط «آصف اعظم» (میرزا علی نقی خان لشکر نویس) در دوره صفویه ساخته شده است
عمارت آصف خانه وزیری که با نام خانه کرد این شناخته می شود حدود 4000مربع وسعت دارد و در با نام آصف خان دیوان ملقب به میرزا علی نقی کردستانی یا میرزا علینقی خان لشگرنویس متعلق بوده است که نامش را هم از نام صاحب خود گرفته است
جالب است که بدانید در مورد معماری این عمارت جلوه هایی از معماری سه دوره مختلف یعنی صفوی، قاجاری و پهلوی را به نمایش می گذارد چرا که بخشهای مختلف آن در طول زمان و در دورههای مختلف تکمیل گشته است
این خانه در سال ۱۳۷۵ با شماره ۱۸۲۲ فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده شد
همچنین سر در ورودی آجری که به شکل نیم هشتی است بر اساس سبک باروک ایرانی ساخته شده است ایوان ستون دار و ارسی پر کار آن از بخش های بسیار زیبای این بنا به شمار می رود این عمارت دارای یک رشته قنات است که در حال حاضر آبنمای مقابل تالار را تامین می کند
تزئینات معماری همانند گچبری آینه کاری و تزئینات چوبی می باشد که در غربی عمارت حمام خواستی با سبک و اسلوب معماری حمام های ایرانی ساخته شده که از نقش های آهک بری در آن استفاده شده است
همراه ما باشید تا سفری به درون این عمارت داشته باشیم و از تاریخ ساخت عمارت و بخشهای مختلف آن بیشتر برایتان بگوییم و همچنین از بزرگترین موزه قومی ایران دیدن کنیم
تاریخچه ساخت عمارت آصف خان وزیری:
میرزا علینقی کردستانی یا همان آصف وزیری پسر میرزایی وزیری کردستانی بود که در دوران قاجار از سیاستگذاران مهم کردستان به شمار میآمد پیشینه وی در اصل به شهر اصفهان برمی گردد اما در حدود سالهای ۹۹۲هجری شمسی او و خانوادهاش به دعوت هلو خان اردلان حاکم کردستان به شهر سنندج می آید و در همان دوران یکی از اعضای خانواده آصف وزیری که عبدالله نام داشت به مقام وزارت در کردستان می رسد.
و از آن به بعد پسوند نام خانوادگی آنها به وزیری تغییر پیدا می کند میرزا علینقی کردستانی قبل از دوران مشروطه به به دلیل خدمت در وزارت کشور در دوره والی گری حسنعلی خان گروسی لقب دیوان آصف را میگیرد و در دوره مشروطه نیز لقب آصف اعظم را از.
ساخت این عبارت از این قرار است که به سال ها پیش از وجود آصف وزیری شهر سنندج در دوره صفویه تحت مالکیت خاندان اردلان از حکومت های ملوک الطوایفی غرب ایران محسوب می شود واقع شده بود و همزمان با دوره صفویه بود که پایه های اولیه ساخت این خانه بنا نهاده شد این عمارت را خانواده معتمد هاشمی ها( امجدالاشراف) من که به احتمال بسیار زیاد در همان دوره صفویه بود که بخش های شمالی خانه مثل بخشهای عمارت شاه نشین و همچنین بخشهایی مثل تالار تشریفات و اتاق های تو در رو راهروهای دوطرف این تالار را نیز در خانه ساخته اند محمدرضا وزیری پدر آصف وزیری در اوایل دوره قاجار خانه را به مالکیت خود در میآورد و بعدها بخشهایی را نظیر ضلع های شرقی و غربی حیاط بیرونی و بخش حمام به خانه اضافه میگردد سپس خانه به مالکیت پسر یعنی آصف خانه وزیری می رسد کردن سر در ورودی و بخشهای غربی و شرقی به این بنا جلوه خاصی می بخشد و از آن پس نام خود را برای خانه می گذارد
در مرحله بعد که مربوط به پهلوی اول( سالهای ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۶)میشود ساخت اندرونی، سردر ورودی نیم هشتی و مرمت سازی بخش غربی تالارتشریفات صورت میگیرد
و در آخر در بین سال های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۷ مرمت های کلی که شامل کلیه قسمتهای امارت، ساخت دوباره حیاط مستخدمان و همچنین تعویض سنگ فرش کف حیاط صورت می گیرد و خانه به شکل امروزی که مشاهده می کنید تغییر شکل پیدا می کند در نهایت به موزه ای برای نمایش فرهنگ قوم کرد تبدیل میشود چه در این موزه مجموعه ای از شیوه های کار و زندگی مناطق کردنشین به معرض نمایش گذاشته میشود
شایان ذکر است:
عمارت آصف از قدیمی ترین خانه های شهر سنندج به شمار می رود و همانطور که گفته شد کورد نیز معروف است
یکی ازخانه های ساخته شده به سبک معماری اسلامی در غرب ایران به شمار می رود
یکی از زیبا ترین حمام های تاریخی کردستان در این بنا واقع شده است
موزه مردم شناسی قوم کرد که بهعنوان یک گنجینه مهم از فرهنگ مردم کرد در این خانه قرار دارد که بزرگترین موزه احداث شده برای یک قوم در ایران می باشد
در کنار بازدید از این خانه می توانید به سراغ خانه زیبای دیوان مشیر، موزه سنندج( عمارت سالار سعید ) و همچنین بازار سنندج که در نزدیکی عمارت عاصف بنا شده است بروید
می توانید جلوه هایی از سه دوره مختلف تاریخی را مشاهده کنید که چون بخش های مختلف این خانه در سه دوره تاریخی صفویه ،قاجاریه و پهلوی ساخته شده است
در آخر اینکه:
اگر علاقه مند به تاریخ و فرهنگ اقوام هستید حتما به این عمارت سر بزنید مخصوصا به دانشجویان،و محققان در علوم معماری و گردشگری حتی میتوانید با خانواده و یا دوستانتات از این عمارت دیدن کنید
اما توجه داشته باشید به علت وجود پله های در بخش های مختلف برای کسانی که دچار معلولیت حرکتی هستند یا افراد سالمند دشوار به نطر میرسد.
بیشتر بخوانید: تور ارزان در روبینا پرواز
آژانس مسافرتی روبینا پرواز - تهران - خیابان شریعتی
02177529703 الی 4